Czosnek dobry na wszystko

Czosnek pospolity (Allium sativum)

Czosnek pochodzi z Dżungarii i stepów kirgiskich. Dziś uprawiany jest w niemal we wszystkich krajach świata i obejmuje kilkaset gatunków. W Polsce dziko rośnie 12 gatunków tej rośliny, a 7 jest uprawianych. Czosnek jest rośliną wieloletnią wytwarzającą pod ziemią cebulę (główkę) składającą się z kilku lub kilkunastu cebulek bocznych (ząbki). Z cebuli wyrasta prosta łodyga otoczona wąskimi i płaskimi liśćmi. Kwiatostan wyrastający na czubku łodygi składa się z drobnych różowobiałych kwiatów. Czosnek rozmnaża się wegetatywnie sadząc jesienią lub wiosną ząbki w ziemi. Dojrzałe główki zbiera się jesienią kiedy części nadziemne rośliny zaczynają żółknąć, najczęściej trzyma się w kuchni w postaci splecionych „warkoczy”.

Czosnek przede wszystkim działa bakteriobójczo — niszczy liczne drobnoustroje, wirusy, drożdże i grzyby. Zabija też lub obezwładnia pasożyty jelitowe. Zwiększa wydzielanie soków trawiennych, pobudza wydzielanie żółci, przeciwdziała nadmiernej fermentacji w jelitach, ułatwia przyswajanie składników pokarmowych. Wywiera korzystne działanie na układ krążenia (obniża m.in. ciśnienie krwi) i na drogi oddechowe, uznawany jest ponadto za skuteczny środek przeciwmiażdżycowy (obniża we krwi poziom cholesterolu i kwasów tłuszczowych). Należy zatem do grupy roślin „dobrych na wszystko” i choć kiedyś nazywano go lekiem uniwersalnym dla ubogich, dzisiaj powszechnie ceniony jest w ziołolecznictwie.

Czosnek w plasterkach

1-2 ząbki czosnku pokroić na plasterki. Nie rozgryzając ich połknąć, popić 1/4 szklanki letniej przegotowanej wody. Najlepiej połykać czosnek w plasterkach tuż przed posiłkiem dla pobudzenia trawienia i lepszego przyswajania składników pokarmowych.

Napar z czosnku

Posiekać drobno 3-4 ząbki czosnku i zalać szklanką gorącego mleka. Pić codziennie na noc dla wzmocnienia lub w przewlekłych schorzeniach dróg oddechowych.

Nalewka czosnkowa

Około 15 dag świeżego czosnku utrzeć na tarce, zalać 0,5 1 czystej wódki 40% i pozostawiamy w zamkniętej butelce przez 5 dni, często wstrząsając. Po odcedzeniu na gęstym sicie i przesączeniu przez gazę nalewkę przechowywać w lodówce. (Jeśli nalewka ma być przechowywana w temperaturze pokojowej użyć spirytusu). Zażywać 5—20 kropli w 1/4 szklanki mleka lub kefiru 2-3 razy dziennie na wzmocnienie, przeciw miażdżycy naczyń krwionośnych, dla poprawy trawienia. Po miesięcznej kuracji trzeba zrobić 2-3 tygodniową przerwę.

„Winko” z czosnku

Około 20 średnich, rozgniecionych ząbków czosnku zalać sokiem z 4 cytryn i litrem przegotowanej ciepłej wody. Mieszaninę przez całą dobę w cieple trzymać w przykrytym naczyniu. Następnie starannie odcedzić i przechowywać w szafce w zakorkowanej butelce. Pić „winko” rano i wieczorem po małym kieliszku dla poprawy samopoczucia, uodpornienia organizmu, dla zapobiegania miażdżycy. Czosnek stosuje się także jako przyprawę przede wszystkim w kuchniach francuskiej, chińskiej, krajów śródziemnomorskich i Ameryki Południowej. W Polsce dodaje się go mięs, ryb sosów. Jako ciekawostka przepis na rzymskie moretum: 2-3 ząbki czosnku ucieramy z solą, orzechami włoskimi, sokiem z cytryny (lub octem winnym) i oliwą. Powstałą masą smarować chleb. Kuracje czosnkowe mają jedną nieprzyjemną cechę – niemiły zapach, który wydziela się z ust nawet przez kilka chwil po jedzeniu. Warto zatem czosnek zagryźć czosnek liśćmi pietruszki lub selera, który łagodzi woń. Nieco pomagają również gryziona ziarna kawy, jałowca lub goździki.